یکی از دغدغههای والدین تربیت درست و صحیح کودکان خود میباشد، ولی برخی مواقع پیش میآید که هر چه والدین سعی میکنند باز هم کودک خود را دارای مشکل مییابند، شاید دزدی یک از بحرانیترین ناهنجاری اخلاقی در کودک است و سالیان دراز افکار تمامی اقشار را به خود مشغول کرده است و همواره محققین در پی علتیابی آن میباشند. در این مطلب به چرایی و چگونگی آن میپردازیم.
گاهی والدین تغییرات رفتاری در کودکان خود مییابند که با ساختار اخلاقی خانواده کاملا مغایرت دارد، آنها میبینند کودک بدون آنکه واقف به عمل خود باشند خیلی راحت دستدرازی به وسایل کودکان همبازی خود میکنند و بعد از بازی آن اسباببازی را به خانه میآورند و یا زمانی که برای خرید همراه والدین خود به سوپرمارکت میروند به دور از چشم والدین خوراکیها را برمیدارند و در جای پنهان میکنند و این رفتار هم تا سن 8 سالگی به اوج خود میرسد و باعث نگرانی پدر و مادر میشود. والدین در تمام دورانی که میخواهند صاحب فرزند شوند تلاش دارند که رفتاری صادق و درست داشته باشند تا انعکاس درستی روی کودک آنها داشته باشد، علیرغم همه این تلاشها کودک آنها از همان دوران کودکی دزد شده است و باعث نگرانی و دلهره والدین و در برخی مواقع باعث شرمندگی والدین میشود، در این هنگام والدین باید توجه داشته باشند که کودک آنها آیا قوه تشخیص این مسئله را دارد و اگر ندارد باید تلاش کنند که با مراقبت و هشدارهایی که به او میدهند و همچنین با آموزشهای اجتماعی به او یاد بدهند که این کار درستی نیست و دارای عواقب منفی میباشد، ولی هنگامی که کودک به حدی رسیده باشد که بتواند تشخیص دهد که عمل زشت و نادرستی را انجام میدهد ولی باز هم دوست دارد که این کار را انجام دهد و آگاهانه تن به سرقت میدهد باید در این زمان واقعا شیوهای را در پیش گرفت و به فکر اصلاح کردن فرزند خود باشید و برای او نگران باشید.
چرا دزدی؟
چرا و چگونگی این رفتار ناهنجار در کودکان و بزرگسالان متفاوت است، هر یک از این گروه سنی با انگیزه خاصی و علل متفاوت شروع به این عمل میکنند، شاید بعضی کودکان به دلیل اینکه میخواهند وسایل مورد علاقه خود را داشتهباشند دست به این کار میزنند، بعضی در سن نوجوانی به دلیل لذت و ماجراجویی و در بزرگسالان به علت زیادهخواهی و تملک به هر حال همه به نوعی دزدی میباشند. دیگر دلیل هم میتوان این باشد که برخی کودکان در دوران خردسالی دچار محرومیت زیاد بودهاند، محرومیتهای که ریشه در مسائل مادی خانواده داشته یا محرومیت به عنوان تنبیه مثلا محروم کردن کودک از وسایل مورد علاقهاش تا مدتی و این خود به مرور که تکرار شود انگیزهای برای دزدی پیش میآیید چون همواره یاد میگیرد در زمان محرومیت به دور از چشم والدین از وسایل ممنوعه استفاده نماید، کودک در زمان خردسالی احساس رضایت و اشباع از محیط و وسایل مورد نیاز خود نداشت باشد انگیزه دزدی در او به وجود میآیید تا به آن حد اشباعی که در کودکی انتظارش را داشت برسد و در بزرگسالی هرگز نخواهد رسید.
محققین معتقدند که دلایلی زیادی برای دزدی وجود دارد، میتوان از عمدهترین این علل نیازهای مادی که همواره محرومیتها و نداشتنها را به همراه میآورد نام برد، و علت عاطفی را هم میتوان یکی از علل مهم دانست که فرزند ما به علت نداشتن آرامش و محبت در محیط زندگی خود همواره دارای یک استرس میباشد و همواره عمل زشتی همانند دزدی به او آرامش میدهد، یا برای اینکه کودک مورد خشونت بیش از حد قرار میگیرد و برای این عدم تامین امنیت دست به این کار میشود. در برخی مواقع بسیاری از دزدیها جنبه روانی دارند دیدن یک جنس مورد علاقه وی و نداشتن توان دسترسی به آن، محرک دزدی در او میشود.
گاهی وسایل ارتباط جمعی مثل فیلمها، بازیهای کارتونی و تقلید از قهرمانهای داستان موجب این رفتار میشود. گاهی اوقات کودک به دلیل اینکه میخواهد توانایی خود را به رخ والدین بکشد دست به این کار میزند. برخی مواقع پیش میآید که او به خاطر داشتن وسایل پر زرق و برق دست به این کار میشود و به نظر او دزدی راحتترین و بهترین راه برای رسیدن به این وسایل میباشد.
اما برای جلوگیری از این رفتار ناهنجار کودک همواره باید تلاش کنیم که به او آموزش درستکاری و صداقت دهیم و او را تشویق کنیم که با کارهای درست به آرزوهای خود برسد، والدین با توجه به اینکه نباید بیش از حد عکسالعمل نشان دهند به شدت مراقب رفتار کودک خود باشند. یکی از نکات دیگری که والدین باید به کودکان خود آموزش دهند اصل مالکیت است آنها باید تلاش نمایند که به کودک خود یاد بدهند هر وسیله برای شخص خاصی است و وسایل شخصی او مربوط به خودش است، کودک باید یاد بگیرد برای خرید اجناس پول بدهد و هر که پول بدهد مالک آن جنس میباشد و این مسئله را برای او قابل درک و فهم کنند تا بتواند قوه تشخیص مالکیت وسایل خود را درک کند و به وسایلی که به او تعلق ندارد دل نبند.
اگر فرزندتان در کودکی چیزی را برداشت به او یاد بدهید که بدون اجازه مالک آن وسیله نمیتواند دست بزند و باید حتما اجازه بگیرد، و به او یاد بدهیم هنگامی که بدون اجازه وسیله کسی را برداشت از صاحب آن شی عذرخواهی کند و به او برگرداند. به کودک همواره باید آموزش دهیم به خاطر اشتباهاتی که مرتکب میشود شهامت بیان را داشته باشد و به دنبال آن هم عذرخواهی کند، برای برداشتن وسایل افراد دیگر حتما با اجازه این کار را انجام دهد.
باید به کودک آموخت که در برابر وسوسههای مختلف باید مقاومت کند، هر زمان که کودک چیزی خواست برای او توضیح دهیم که الان وقت خرید و تهیه آن وسیله نیست تا او را مقاوم در برابر وسوسهها و خواستههای لحظهای او تربیت کنیم.
هنگامی که کودک وسیلهای که به او تعلق ندارد بدون اجازه برمیدارد به سرعت با او برخورد کنیم و با او صحبت کنیم و حتی نام کار او را «دزدی» بهش گوش زد کنیم، و به او بگوییم این وسیله را باید حتما به صاحبش همراه با عذرخواهی برگرداند.
اگر در هنگامی که در وسایل شخصی فرزندتان وسیلهای جدیدی دیدید خیلی جدی به او گوش زد کنید و بیان کنید که این کار دزدی است و کار زشت و غیراخلاقی میباشد و به او القا کنید که این کار بسیار بدی میباشد و باید هر چه سریعتر آن وسیله را به جایگاه اصلیاش برگرداند.
باید کودکان یاد بگیرند که دزدی دارای پیامد جدی است و آنها باید یاد بگیرند که این رفتار ناهنجار خود را جبران کنند.
والدین باید بدانند که برای این رفتار ناپسند کودک خود هرگز آنها در جلو جمع تنبیه و شماتت نکنند، بر کار کودکان خود بسیار نظارت داشته باشند و همچنین در مقابل رفتار درست به آنها پاداش دهند.
منبع:مشاوره-خانواده.com
23 Comments
سلام .پسر ۹ ساله ای دارم که تو مدرسه و یا مهمونی بدون اجازه وسایل دیگران رو برمیداره .وقتی ازش سوال میکنیم دورغ میگه و میگه برنداشتم.نمیدونم باهاش چیکار کنم به نظر شما چطور باهاش برخورد کنم؟؟؟
به نظر من بچه ها خیلی صادق هستند و زمانی که دروغ میگه به خاطر بدی وجودشون نیست چون ارزشها رو نمیدونه به خاطر همینه که دست به این کار میزنه
شما ابتدا باید به او اثبات کنید که برداشتن وسایل دیگران بدون اجازه کار بدی است.مثلأ با او صحبت کنید یا وقتی که با وسایلش بازی میکند آنها به اجبار از او بگیرید
بحث وسیله و صاحب را به او آموزش دهیدبه او بفهمانید که هر وسیله ای صاحب داره و دیگران نباید به آن
دست بزنند.
برای برداشتن وسایلش از او اجازه بگیرید و ازش بخواهید که برای برداشتن وسایلتان از شما اجازه بگیرد
با او ماشین بازی یا خاله بازی کنید و لوازم خاص خود را ( از هر قبیل ) تقسیم کنید و در آن شرایط لوازم او را مختص او و لوازم خود را مختص خود بدانید
و به او با حالتی دوستانه اجازه ندهید بی اجازه به آن ها دست بزند و موقع برداشتن وسایل او هم شما از او اجازه بگیرید
سلام دختری ۱۵ ساله دارم ,با توجه به اینکه هر وقت به پول یا چیز دیگه ای نیاز داشته براش فراهم کردم و به صورت هفتگی مبلغی رو به عنوان پول تو جیبی بهش میدم و اگه ازم پول هم خواسته باز ازش دریغ نکردم.اما باز هم بدون اطلاع از کیفم یواشکی پول برمیداره ولی تا حالا به روش نیاوردم.چطور میتونم این قضیه رو به نحو احسن حل کنم؟؟؟
با سلام دزدی فرزندان دلایل مختلفی دارد دلایل مادی ,روانی,اجتماعی که ظاهرا فرزند شما به خاطر علل مادی دزدی نمی کند شاید از دوستان خود الگو میگیرد که در این مورد حتما باید درباره دوستانش تحقیق کنید که آنها چطور بچه هایی هستند یا شاید به علت سخت گیری بیش از حد شما و یا همسرتان برای انتقام گیری و لجبازی این کارو میکنه
شما نباید دخترتون رو تحت فشار قرار بدین اینطوری کارشو برجسته میکنید بهترین راه اینه که رابطه دوستیتون رو با دخترتون بیشتر کنید تا بتونید خواسته هاتون رو بهتر بهش منتقل کنید.از طرف دیگه بهش کمک کنید تا راه های کسب پول رو بیابد
شاید مقداری پول نیاز داشته از جیب شما برداشته این دلیل نمیشه که دزدی کرده به نظر من در حال حاضر کنترل ایشون مهمترین کاره که بدونید علتش چیه
این چیزا بین دخترا طبیعیه.نیازی به اون پول ندارن فقط میخوان بیشتر از چیزی که در اختیارشون قرار میدن داشته باشن در بیشتر مواقع هم اون پول رو خرج نمیکنن چون به اندازه ی کافی پول دارن بعد کم کم برشون میگردونن
سلام
پسرم ۱۰ سالشه بدون اجازه به وسایل برادرش و من و باباش دست میزنه و وقتی ما دنبال وسایلمون هستیم نمیگه من برداشتمش و با لحن محکم دروغ میگه.حالا موندم بااین دروغ گویی اش چیکار کنم؟؟
برای دروغ نگفتن فرزندان باید نکات زیر را رعایت کنید :
۱) بچه ها عمدتا دروغ گوییشون از روی خیال پردازی هست.یعنی گاهی مرز خیال و واقعیت براشون گم میشه.باید این مرز براشون مشخص بشه .مثلا گفتن قصه که مثلا این جور چیزها برای قصه هاست و واقعی نیست و ما که بزرگ شدیم باید بفهمیم و تو واقعیت این ها را نیاوریم و فقط او نتیجه اخلاقی را ازش استفاده کنیم.
۲) نباید ارزش حقیقت براشون کم بشود.مثلا بچتون یک چیزی را می شکنه.اگه راستش را بگه تنبیه می شه ولی وقتی دروغ بگه که نمی دونه چی شده تنبیه نمیشه.
۳)پسرتون باید بدونه شما او را به عنوان فرد راستگو می شناسید و همین طور هر وقت هر چیزی گفت قبول کنید و نگید که راست می گی؟چون باید بفهمه که شما بهش اعتماد دارید.
۴)اگر احیانا یه بار خواست چیزی را راستش را بگه که به ضررش هست با روی باز بپذیرید و بگید آفرین که راستش را گفتی.
۵)اصلا جلوی بچه دروغ نگید و صداقتش رو تحسین کنید.
سلام.پسرم ۱۰ سالشه به تازگی متوجه شدم بعضی از وسایل دیگران رو واجازه بر میداره و وقتی متوجه میشیم اون رو یه جایی قایم میکنه به نظر شما علتش چی میتونه باشه؟؟؟
بچه ها در هر سنی از پیش دبستانی تا نوجوانی ممکن است به دلایل مختلف وسوسه شوند که دزدی بکنند:
* بچه های خیلی کوچک بدون آنکه درد کنند بعضی چیز ها هزینه بردار هستند و برداشتن آنها بدون پرداخت پول اشتباه است ،ممکن است گاهی چیز هایی را بردارند و بدزدند.
* بچه های مدرسه ای معمولا می دانند که نباید بدون پرداخت پول چیزی را بردارند ولی این کار را می کنند زیرا خویشتنداری و خود داری کافی ندارند.
* بچه های بزرگتر و نوجوانان می دانند که نباید دزدی کنند ولی ممکن است به خاطر جالب بودن و هیجان این کار ، یا به خاطر اینکه دوستشان این کار را می کنند دست به دزدی بزنند.بعضی از آنها فکر می کنند که دستشان رو نمی شود.و بعضی از نوجوانان از سر شورش و یاغیگری این کار را می کنند.
کودکانی که دزدی می کنند ممکن است عصبانی باشند یا دنبال جلب توجه باشند رفتار آنها انعکاسی از استرس در خانه، مدرسه یا در کنار دوستان است.بعضی از آنها به خاطر خشونت فیزیکی و روانی که بر آنها وارد می شود دزدی می کنند در واقع این عمل آنها فریاد درخواست کمک است.
گاهی اوقات آنها دزدی می کنند زیرا پول کافی برای خرید آنچه را که می خواهند یا نیاز دارند را در اختیار ندارند
به نظر شما چطور میتونم ریشه این رفتار رو پیدا کنم و مشکل رو حل کنم؟؟؟
۱- زمانی که والدین پی بردند که بچه چیزی را برداشته است به هیچ عنوان نباید واکنش شدید نشان دهند.در آن لحظه باید رفتاری مناسب و سنجیده از خود نشان دهند .باید بکوشند آرامش خود را حفظ کرده و روشی منتطقی اتخاذ کننددر غیر اینصورت باعث احساس گناه و دلخوری در خود والدین می شود و از طرفی دیگر عزت نفس کودک را به مخاطره می اندازد.
۲- همان موقع باید رفتارش را به درستی نامگذاری کنید مثلا نباید برداشتن بی اجازه چیزی که متعلق به او نیست را امانت گرفتن بنامید.بنابراین به بچه هایی که مفهوم مالکیت را درک میکنند بگویید که برداشتن بی اجازه متعلقات دیگران کاری خلاف قانون است
۳- بلافاصله رفتارش را اصلاح کنید.برای مثال کودکی که از مغازه کیک برداشته،باید به آنجا برگردد و کیک را به جایی که برداشته بگذارد.در اینگونه موارد از بزرگتر هایی که کودک از آنها چیزی برداشته است بخواهید از طرف کودک قول ندهند و عذر خواهی نکنند و نگویند که این کار برای بچه ها طبیعی است.
۴- برای اصلاح رفتار ، می توان از پیامد های طبیعی استفاده کرد.مثلا به کودکی که طی دوره بیماری سرماخوردگی ، بدون اجازه شکلات برداشته ، اجازه ندهید دو روز شیرینی بخورد.والدین باید بدانند بچه هایشان در چه وضعیتی هستند اما نباید به صورت کیف و وسایل شخصی کودک مورد جستجو قرار گیرد.این کار احساس عدم اعتماد در کودکان ایجاد می کند.
۵- از خودتان بپرسید چرا؟؟علت انجام این کار را نباید از کودک سوال کرد چون به احتمال زیاد پاسخی که والدین به آن نیاز دارند را به دست نمی آورند گاه برخورد نا مناسب و شدید اولیه با چنین رفتاری در کودکان خردسال موجب تداوم و حتی تشدید رفتار می شود.
خب اگر بچه ای باز به دزدی ادامه داد چه کنیم؟
اگر فرزند شما بیش از یک بار اقدام به دزدی کرد.باید از کارشناسان کمک بگیرید.تکرار این کار مشکلات بزرگتری برای شما ایجاد میکند.باید به آنها کمک شود تا بفهمند که دزدی اشتباه است و اگر به این کار ادامه دهند ، عواقب سختی در انتظار آنهاست.
افرادی که می توانند در این مورد به شما و فرزندتان کمک کنند عبارتند از:
. مشاور خانواده
. پزشک خانواده
. مشاور مدرسه
. گروه های حمایتی و غیره
دلیل اصلی دزدی هر چه باشد ، اگر دزدی تبدیل به عادت کودک یا نوجوانتان شده است، حتما با پزشک یا روان شناس مشاوره کنید و دلیل این رفتار را بیابید.بر رفتار فرزندتان نظارت داشته باشید و او را از موقعیت هایی که برای دزدی وسوسه ایجاد میکنند دور کنید برای او عواقب سخت سنگین دزدی را مشخص کنید.
سلام پسر ۱۰ ساله ام بدون اجازه از کیفم پول بر میداره چن باری بهش تذکر دادم ولی باز تکرار کرده تا حالا ۵بار شده چیکار کنم ؟؟
سلام. باید در جلسات مشاوره کودک به درمان این مشکل بپردازیم.
پسرم ۸سالش هست وتازگی شروع کرده وبدون اجازه از کیف من یا پدرش پول برمیداره آخرین با بدجوری تنبیه ش کردیم وزدیم چند ساعت بعد فهمیدم باز هم از کیفم پول برداشته چکار کنم دارم دیوونه میشم
سلام بیش فعالی دارد؟ فرزند شما الگوپذیری پایینی دارد و ناخوداگاه این کار را می کند برای درمان اقدام کنید
سلام پسر ۷ساله دارم وچندین باری از کیف من پول برمیداره وازبوفه مدرسه خوراکی میخره حالا نمیدونم با این کاراش چیکار کنم
سلام
درک می کنم که این موضوع برای شما نگران کننده است. دزدی کودکان یک رفتار شایع است، اما مهم است که آن را جدی بگیرید و برای حل آن اقدام کنید. در اینجا چند نکته برای کمک به شما در برخورد با این مشکل آورده شده است:
۱٫ با پسرتان صحبت کنید. مهم است که با پسرتان در مورد رفتارش صحبت کنید و بفهمید که چرا این کار را می کند. او ممکن است احساس گرسنگی کند، احساس کند که به توجه شما نیاز دارد یا فقط کنجکاو باشد.
۲٫ عواقب رفتارش را به او توضیح دهید. به پسرتان بگویید که دزدی کار اشتباهی است و عواقبی برای او خواهد داشت. این عواقب می تواند شامل از دست دادن پول توجیبی، ممنوعیت از خرید خوراکی از بوفه مدرسه یا حتی جریمه نقدی باشد.
۳٫ مثال خوبی باشید. پسرتان به شما نگاه می کند و از شما یاد می گیرد. اگر می خواهید او رفتار مسئولانه ای داشته باشد، مهم است که خودتان نیز چنین رفتاری داشته باشید.
۴٫به او کمک کنید تا مهارت های کنترل خشم و مدیریت هیجانات را یاد بگیرد. گاهی اوقات، دزدی کودکان ناشی از احساسات منفی مانند عصبانیت، ناامیدی یا حسادت است. اگر پسرتان بتواند این احساسات را به طور سالم مدیریت کند، کمتر احتمال دارد که دست به دزدی بزند.