خانواده درمانی چیست و چگونه به ما کمک می کند؟

آموزش مهارت های ارتباطی هم می تواند به شکل گروهی و هم زوجی صورت بگیرد.

این اموزش ها مجموعه ای از دستورالعمل ها، الگوبرداری، ایفای نقش، اجرا و تمرین رفتاری و بازخوردها را در برمی گیرد.

می توانیم بگوییم خانواده درمانی مداخله ای است که برتغییر تعاملات بین اعضای خانواده متمرکز است و در آن تلاش می شود تا کارکرد خانواده به عنوان واحدی متشکل از تک تک اعضای خانواده بهبود یابد.

خانواده درمانی نوعی گروه درمانی است که در آن جلسات درمانی یک یا چند درمانگر با تمام اعضا ی خانواده سرو کار دارد.

 هدف از برگذاری جلسات خانواده درمانی، آن است که مشکلات یا تعارضات بیماری زا در درون خانواده حل و فصل شود.

خانواده نه تنها یک سیستم است بلکه به عنوان یک زیرسیستم از جامعه انسانی نیز محسوب می شود.

استرس غیرطبیعی خانواده همراه با جنگ، بلایا،ب یماری، ازدست دادن عضوی از خانواده ، مهاجرت و غیره است.

اگر یکی از اعضای خانواده دراثراسترس غیرطبیعی دارای مشکلات رفتاری- روانی باشد، می توان برای حل مشکل او، روابط خانواده را بررسی کرد.

در بسیاری از موارد، اشتباهات رفتاری اعضای خانواده مستقیما بر روی عضو خانواده مانند کودک یا نوجوان تاثیر می گذارد.

خصوصیات اصلی خانواده درمانی

خانواده درمانی دارای خصوصیاتی است که آن را از درمان انفرادی متمایز می کند.

امکان دارد اعضای خانواده از لحاظ سطح فرهنگی  وقومی دارای زبان مشترکی باشند که درمانگر با ان آشنایی نباشد.

 درمانگر باید سعی کند، گسلش عاطفی  خود را حفظ کند و یک بخش دیگر خانواده را به نفع بخش دیگر رها نکند.

یکی از بخش های مهم خانواده درمانی، اخذ شرح و حال و سنجش است.

وقتی مشکل خانواده در چهارچوب خانواده مورد بررسی قرارگیرد، شیوه ارتباط اعضای خانواده و درک ان ها بیشتر است.

خانواده درمانی چه مزایایی دارد؟

این رویکرد برای درمان مشکلات درون خانواده بسیار موثراست.

درخانواده درمانی، خانواده ها می توانند برای حل مشکلات شان از متخصص بالینی کمک بگیرند.

چند مزیت مهم خانواده درمانی عبارتنداز:

• درک بهتراز مرزهای سالم و الگوها و روندهای خانوادگی
• ارتباطات موثر اعضای خانواده
• بهبود حل مساله
• کاهش حل اختلافات و توانایی مدیریت خشم بهتر

چرا باید خانواده درمانی را جدی بگیریم؟

هرکسی مشکلاتی دارد که مانع زندگی شخصی مطلوب او و زندگی اعضای خانواده اش شده است که می تواند برای حل آن ها از خانواده درمانی بهره بگیرد.

معمولا، هرچه عملکرد خانواده بهترباشد، سطح استرس فرد نیز پایین تر خواهد بود.

خانواده درمانی  در درمان انواع خانواده ها در شرایط بسیار مختلفی بکاررفته است که از آن میان می توان موارد زیر را نام برد:

• والدینی که در رابطه خود دچارمشکل هستند.
• کودکی که مشکلات رفتاری یا تحصیلی دارد.
• کودکان یا نوجوانانی که در کنار آمدن با یکدیگر دچار مشکلاتی هستند.
• یکی از اعضای خانواده، مشکل روانی بلندمدت یا مشکل سو مصرف مواد مثل افسردگی حاد یا اعتیاد به الکل داشته باشد.

هدف خانواده درمانی چیست؟

به منظور کمک به اعضای خانواده برای اینکه  بتوانندکه بایکدیگر مشارکت کنند تا زندگی خانوادگی سالمی داشته باشند، خانواده درمانی ایجاد شده است.

خانواده درمانی می تواند تمرین ها و تکنیک هایی از شناخت درمانی، رفتاردرمانی و دیگر گونه های درمان فردی را

بکارگیرد.

همچنین مشکلات رفتاری در کودکان دلایل مشترکی برای مراجعه به درمانگرهای خانواده هستند.

در خانواده درمانی می توان دغدغه های هریک از اعضای خانواده را مطرح کرد.

واقعیت این است که کودکان مستقیما تحت تاثیر مشکلات خانواده قرار دارد.

نقش و اهمیت خانواده در شکل گیری شخصیت افراد خانواده، اولین منبع یادگیری برای انسان است و درمسیر زندگی نقش تعیین کننده ای برای افراد دارد.

بخش مهمی از شخصیت افراد در دوران بزرگسالی ایجاد می شودکه حاصل سبک های تربیتی و تعاملی خانواده در دوران کودکی و نوجوانی است.

چه زمانی باید به خانواده درمانی مراجعه کنیم؟

خانواده درمانی معمولا با نوجوانی که بیماری اصلی است شروع می شود.

گاهی اوقات مشکلات بیمار آنقدر به خانواده ارتباط دارد که خانواده درمانی تنها راه ممکن است.

بعضی موقع ها هم نیز خانواده جلوی پیشرفت درمان بیمار را می گیردیا در برابر توصیه های مقاومت می ورزد.

در نتیجه با درگیرکردن خانواده دردرمان، بخشی از این مقاومت رفع می گردد.

مهم ترین نظریه های خانواده درمانی

1-درمان های ترکیبی- التقاطی

جنبش خانواده درمانی تحت تاثیر نظریه ی سیستم ها گسترش یافت.

در رویکردهای التقاطی از مجموعه ای از روش های درمانی به منظور حل مساله ی خانوادهبه عنوان یک سیستم استفاده می شود.

بنابراین فرد بیمار خانواده، به تنهایی مقصر شناخته نمی شود و تاثیر سایر اعضای خانواده در شکل گیری مساله نیز مورد بررسی دقیق و همه جانبه قرار می کیرد.

2-خانواده درمانی تجربیاتی

در این رویکرد خانواده درمانگر تلاش می کند انعطاف پذیری، صمیمیت، عزت نفس را در خانواده افزایش دهد واز فنون مجسمه سازی، شوخی ، هنر درمانی خانواده استفاده می شود.

3-خانواده درمانی سیستمی

در این شیوه، بر ارتباط  درونی اعضای خانواده و درهمان حال بر اهمیت تغییر مرتبه دوم در خانواده ها تاکید می شود.

این نوع از خانواده درمانی برای حل مشکلات اعضای خانواده موثراست و می تواند به کاهش علائمی مانند اختلالات تغذیه یا مشکلات مصرف الکل و اعتیاد  کمک کند.

4-خانواده درمانی های رفتاری و شناختی –رفتاری

این شیوه درمانی می تواند رفتارهای نامناسب و شناخت های غیرمنطقی را اصلاح کندو در نتیجه تغییراتی در رفتار خانواده ایجاد کند.

خانواده هایی که نیازمند خانواده درمانی هستند عبارتنداز:

خانواده های دارای عضو معتاد، یا بیماری روانی و همچنین خانواده هایی  دارای مبتلا به اختلالات جسمی، خانواده های طلاق گرفته، ازدواج مجددکرده، خانواده هایی دارای مشکلات اقتصادی ،فرهنگی که به نحوی که روی کارکرد خانواده تاثیر گذاشته است.

هدف از تکنیک های خانواده درمانی

مهم ترین هدف از اجرای تکنیک های خانواده درمانی عبارت است از:

1-ایجاد دیدگاه های جدید در خانواده ها: بر اساس تغییرات فکری که ایجاد می شود  ساختار جدیدی در خانواده ایجاد می شود.

2-حل و فصل و درمان اختلالات: مثلا در اختلال وسواس در مادر یا اختلال رفتاری در فرزند، درمانگر با تکنیک مورد نظر خود، این اختلال ها را متعادل می کند.

3-هر زن و مردی در یک خانواده بیمارنوع خاصی رفتار می کند. خانواده یک سیستم حاکم است ولی زیرسیستم هایی به وجود می ایدکه مرزهای خاصی را ایجاد می کند.

وقتی که درمانگر تکنیک های ساختاری را بکار می برد، باید این تکنیک ها مرزها را با قرارداد جدیدی ایجاد کند.

به عنوان مثال باید بگوید: شما از این به بعد اینگونه رفتارکنید.

خانواده درمانگر چگونه خانواده را ارزیابی می کند؟

درمانگر خانواده در طول خانواده درمانی به منظور ارزیابی وضعیت خانواده از روش های  زیر استفاده می کند:

1-اندازه گیری دوری و نزدیکی اعضای خانواده

2-سلسله مراتب قدرت خانواده

3-استرس های زمینه ای درخانواده

درمانگر با استفاده از این موضوعات می تواند اطلاعات موثری بدست اورد.

درمانگر برای اندازه گیری دوری و نزدیکی،  باید عنوان های زیر را بررسی کند

1-ارتباط درهم تنیده

2-ارتباط گسسته شده

3-تهدیدهایی که براساس جدایی باشد

4-غیبت یکی از اعضای خانواده

ارتباط درهم تنیده یعنی اینکه اعضای خانواده مثلا خواهر یا برادر ، پدریا دختر، مادر یا پسر طوری باهم ارتباط دارند که نمی توانند مشکلات خودشان را بدرستی حل کنند و مرزهای شخصی بین آن ها از بین رفته ست.

در اولین جلسه مثلا دختر به مادرچسبیده یا پسر به پدر جسبیده است که این ها نشانه های روابط بیمار گون هستند.

دومین مرحله که ارتباط بین اعضای خانواده قطع شده است برخلاف نوع اول است

یعنی پدرو مادر جدا از هم زندگی می کنندو هیچ رابطه ی احساسی بین آن ها وجود ندارد.

سومین مرحله که زن و مرد وقتی رابطه ی آن ها دچار بحران است تهدید به جدایی و دور شدن می کنند.

مثلا زن یا مرد همسرش رو دائما تهدید به طلاق می کند.

غیبت یکی از اعضای خانواده مثلا عدم حضور پدریا مادر در خانواده.

زنی که مداوم از خانه قهر می کند یا پدری که به طور مداوم درحال ماموریت است.

یک مورد مهمی که در خانواده درمانی به آن اشاره می شود دوگانگی پدر یا مادر است که باعث شک وتردید در کودک می شود.

 و نمی داند به حرف های کدام یک از والدین گوش کند و دچار سردرگمی می شود.

بهترین خانواده خانواده ای است  که در آن توزیع  قدرت صورت می گیرد.

همچنین  استرس خانواده مانند استرس نداشتن شغل مناسب، باید توسط درمانگرکنترل شود تا اعضا بتوانند سیستم خانوادگی خود را متعادل تر کنند و به سلامت اولیه برگردانند.

نویسنده : مرکز مشاوره ستاره ایرانیان

مرکز مشاوره ستاره ایرانیان با کادر تخصصی در زمینه زوج درمانی ، مشاوره فردی و شغلی ، روانشناسی زناشویی ، درمان اختلالات افسردگی ، اضطراب ، دوقطبی، وسواس، فوبیا و غیره و رفع مشکلات خانوادگی و زناشویی و مشاوره و تربیت کودک و نوجوان با روش های نوین و بهره گیری از جدیدترین تست روانشناسی آنلاین و روانسجی و دستگاه های نقشه برداری مغزی ، نوروفیدبک و بیوفیدبک و تی دی سی اس همواره در کنار شماست. شماره زیر جهت رزرو وقت مشاوره حضوری ، تلفنی و آنلاین
02122689558 و 02122354282 و 02188422495

• درمان قطعی وزوز گوش با ES | جدیدترین روش در آمریکا
• بی خوابی از علائم تا درمان قطعی بدون عوارض
• آر تی ام اس چیست | معرفی برجسته ترین مراکز تی ام اس در تهران
• تنوع عصبی چیست و چرا اهمیت دارد؟
• مشاوره تلفنی با برترین مشاوران کشور