همه چیز درباره ی درمان گوشه گیری در کودکان، نوجونان و بزرگسالان آورده شده است.
برای همه ی ما پیش آمده که لحظاتی نیاز به تنهایی و خلوت کردن با خود داشته باشیم.
در مواجه با مشکلات یا زمان تصمیم گیری و فکر کردن این تمایل به خلوت گزینی و گوشه گیری شدید تر می شود.
اما گوشه گیری در بعضی افراد یک خصوصیت بارز است به نحوی که دیگران در محیط های رسمی و غیر رسمی فرد را با همین ویژگی می شناسند.
گوشه گیری به معنای تمایل دائمی فرد به خلوت گزینی و تنها بودن است که معمولا با خجالتی بودن همراه می باشد.
البته این بدان معنا نیست که فرد از وضعیت کنونی خود راضی بوده و از آن لذت می برد.
در بیشتر مواقع فرد گوشه گیر سعی در مقابله با گوشه گیری و انزوای خود داشته اما به دلیل خجالتی و کم رو بودن تلاش جدی در پیوستن به گروه های اجتماعی از خود نشان نمی دهد.
ارزیابی مثبت یا منفی از این ویژگی یعنی گوشه گیری تا حدی به زمان و فرهنگی که فرد در آن زندگی می کند بستگی دارد.
مثلا در فرهنگ آسیای شرقی که جمع گرایی و احترام در مقابل برون گرایی و استقلال ارجح می باشد، ممکن است خجالتی بودن فرد به عنوان یک ویژگی مثبت تلقی گردد.
اما در کل گوشه گیری و انزواطلبی مشکلات و پیامدهای بسیاری به همراه دارد.
گوشه گیری با یک سری نشانه ها و علایم همراه است:
از نشانه های گوشه گیری است.
چه گوشه گیری را یک صفت مطلوب بدانیم و آن را در خود یا دیگران تقویت کنیم و چه آن را منفی ارزیابی کرده و رد کنیم، این ویژگی پیامدهای ناخواسته ای دارد از جمله:
به عنوان مثال فرد گوشه گیر و منزوی از نشان دادن احساسات و استعداد های خود اجتناب می کند و بیشتر در دنیای درون خود به سر می برد.
خیالبافی بیش از حد و نشخوار فکری زیاد می تواند احتمال افسردگی و در نتیجه افکار خودکشی در افراد منزوی را افزایش دهد.
فرد گوشه گیر که معمولا تنهایی هایش را با نوشتن، مطالعه، رویاپردازی و فضای مجازی پر می کند به راحتی نمی تواند با جنس مخالف ارتباط برقرار کند.
در مدرسه، دانشگاه، محل کار و جمع دوستان شخص کم رو و گوشه گیر ناشناخته می ماند و قابلیت های ارزشمندش در پس توده ای از ابرهای تیره مخفی می شود.
این افراد معمولا از نظر دیگران نچسب و بی انرژی یا غیر اجتماعی و ترسو تلقی می شوند.
اضطراب و بخصوص اضطراب اجتماعی نیز از دیگر پیامدهای جدی گوشه گیری است.
ناتوانی در ابراز وجود و بیان خواسته های خود، کاهش عزت نفس، ضعف مهارت های اجتماعی و همچنین تاخیر در ازدواج و تجربه ی والدگری نیز از مشکلات گوشه گیری و انزواطلبی می باشد.
نداشتن مهارت های اجتماعی لازم برای برقراری ارتباط در کنار عدم اعتماد به نفس می تواند دلیل گوشه گیری فرد باشد.
وجود نقص های جسمانی یا ظاهری و مشکل در تکلم مثلا لکنت زبان نیز یکی دیگر از علت های کم رویی و انزواست.
در صورت نقص های واضح مثلا لکنت زبان والدین می توانند با مراجعه ی زودهنگام به گفتاردرمانگر مانع از شکل گیری تجربیات ناخوشاید فرزند خود از جمله تمسخر همسالان کودک شوند.
خانواده هایی که به روش افراطی اقدام به کنترل و سخت گیری می نمایند و در پذیرش بی قید و شرط و ابراز محبت به فرزندشان مهارت ندارند، فرزندانی محدود با بازداری رفتاری شدید و گوشه گیر تربیت می کنند.
نداشتن یک الگوی ارتباطی مناسب در خانواده نیز یکی دیگر از دلایل عدم مهارت های اجتماعی و تمایل به گوشه گیری می باشد.
به عنوان مثال تحقیقات نشان داده اند که فرزندان گوشه گیر معمولا والدین سرد و منزوی از اجتماعات داشته اند که با دیگران( اقوام، دوستان و اجتماعات رسمی ) تعاملات چندانی ندارند.
سرزنش و مقایسه ی دائمی خود با دیگران به عنوان یک ویژگی مخرب که می تواند از کودکی توسط والدین به فرد القاء شود، به عنوان یک عامل زمینه ساز مهم در تمایلات انزواطلبی و گوشه گیری مطرح می شود.
برطرف کردن و حل هر موضوع دردسر ساز در کودکی از جمله راه درمان گوشه گیری در کودکان ، مسلما هم راحت تر و هم عمیق تر خواهد بود.
والدین می تواندد به تدریج و با صبر و حوصله در کاهش کم رویی و گوشه گیری فرزندشان به نتایج مثبتی دست یابند.
مسلما کمک گرفتن از متخصصین بهداشت روانی و مطالع جهت افزایش آگاهی پیش از اقدام، تصمیم منطقی و کارآمدی است.
قبل از هرچیز باید بدانید که بیان این خصوصیت به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به کودک تان منجر به تلقین پذیری و شدت گرفتن گوشه گیری او می شود.
با تایید و محبت به فرزندتان و خود داری از انتقاد، مقایسه و سرزنش به ایجاد یک حس بهتر در فرزندتان کمک کنید.
تشویق کودک در مدرسه بخصوص هنگام انجام فعالیت گروهی در تقویت روحیه ی جمع گرایی او نقش بسزایی دارد.
بردن فرد به گردش های علمی و تفریحی و تشویق او به سخن گفتن بخصوص در مورد موضوعی که به آن تسلط دارد، در افزایش خود باوری و اجتماعی بودن کودک نقش مهمی خواهد داشت.
فعالیت های هنری و ایفای نقش از جمله در نمایشنامه ها در کم کردن ترس اجتماعی و انزواطلبی می تواند سودمند باشد.
توجه داشته باشید که به یک باره تکلیفی سخت را به کودک محول نکنید چرا که تکلیف اجباری که منجر به شکست فرزندتان گردد نتیجه معکوس خواهد داشت.
برای این منظور از قدم های کوچک و کارهای ساده شروع کنید. مثلا سفارش جنس یا پرسیدن قیمت مواد غذایی در یک فروشگاهی یا بازی با همسالان می تواند قدم های ابتدایی باشد.
این موارد برای درمان گوشه گیری در نوجوانان و بزرگسالان در نظر گرفته می شود:
اگر نسبت به خود ملاک های سفت و سختی داشته و همواره در حال تنبیه و سرزنش یا انتقاد خود هستید، طبیعی است که دیگران را نیز افرادی سخت گیر و دائم در حال قضاوت تصور کرده و از اجتماعات گریزان باشید.
توجه داشته باشید که افرادی که خود را قبول داشته و احساس خوبی نسبت به خود دارند بهترین دوست و مشوق خود بوده و به تائید دیگران وابستگی ندارند.
می توانید از اجتماعات کوچک شروع کرده و کم کم شاهد پیشرفت تان در موقعیت های بزرگ تر باشید.
نوروفیدبک به عنوان یک روش پیشنهادی، توصیه می شود.
علائم و نشانه های اختلال شخصیت اجتماعی می تواند شامل موارد زیر باشد: بی اعتنایی به درست و نادرست. دروغ گفتن یا فریب مداوم برای استثمار دیگران. بی ادب ، بدبین و بی احترامی به دیگران. استفاده از جذابیت یا شوخ طبعی برای دستکاری دیگران برای منافع شخصی یا لذت شخصی.
انزوای اجتماعی می تواند منجر به احساس تنهایی، ترس از دیگران یا کاهش اعتماد به نفس شود. فقدان تماس مستمر انسانی همچنین می تواند باعث تعارض با دوستان (محیطی) شود که فرد منزوی اجتماعی ممکن است گاهاً با اعضای خانواده صحبت کند یا باعث ایجاد مشکلات شود.
رشد مغز. همانطور که گفته شد، کودکان منزوی اجتماعی در بزرگسالی بیشتر در معرض خطر مشکلات سلامتی هستند. علاوه بر این، مطالعات در مورد انزوای اجتماعی نشان داده اند که فقدان روابط اجتماعی بر توسعه ساختار مغز تأثیر منفی می گذارد.
تنهایی یک خطر جدی برای سلامتی است. ... و تقریباً دو برابر چاقی خطرناک است. انزوای اجتماعی عملکرد سیستم ایمنی بدن را مختل کرده و التهاب را تقویت می کند، که می تواند منجر به آرتروز، دیابت نوع II و بیماری های قلبی شود. تنهایی قلب ما را می شکند، اما به عنوان یک فرهنگ به ندرت در مورد آن صحبت می کنیم.
به عنوان مثال، سلولهای انفرادی می توانند تأثیرات روانشناختی منفی بر زندانیان بگذارند - از جمله افزایش قابل توجه اضطراب و حملات هراس، افزایش سطح پارانویا و توانایی کمتر تفکر واضح. بسیاری از زندانیان همچنین مشکلات طولانی مدت سلامت روان را پس از گوشه گیری در زندان تجربه کرده اند.
علل: علت اختلال شخصیت ضد اجتماعی ناشناخته است. اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مانند کودک آزاری در توسعه این بیماری نقش دارند. افراد دارای والد ضد اجتماعی یا الکلی در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
گوشه گیری یعنی جدایی خود از اجتماع و یا خانواده و می تواند بخاطر عدم شکل گیری و توانایی مغزی باشد و با روش های نوروفیدبک (مرکز مشاوره ستاره ایران مجهز به این خدمات است) درمان شود. ولی افراد ضد اجتماعی نیاز به روانکاوی (خدمات مرکز ستاره ایرانیان مراجعه کنید) دارند و در واقع نگاه و نگرش منفی به دیگران و جامعه دارند. یک فرد ممکن است دچار هر دو این اختلالات شود ولی دو نوع اختلال متفاوت با روش درمانی متفاوت هستند.