درمان اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی میتواند بر روی زندگی شخصی، اجتماعی و تحصیلی افراد تأثیر منفی بگذارد. کاربرد فراوان اینترنت، جذابیت، سهولت دسترسی به آن، 24 ساعته بودن، سادگی، هزینه پایین و گمنام ماندن کاربران آن و غیره همگی موجب پیدایش پدیده ای به نام اعتیاد به اینترنت شده است.
استفاده بیش از حد، نامعقول، بیمارگونه و وسواسی از اینترنت و نوعی وابستگی رفتاری به آن را می توان اعتیاد به اینترنت دانست. در واقع اعتیاد به اینترنت، نوعی استفاده از اینترنت است که سبب ایجاد مشکلات روانشناختی، اجتماعی، درسی یا شغلی در زندگی فرد می شود. علائم اعتیاد به اینترنت در ادامه آمده است.
برای تشخیص اعتیاد به اینترنت نیاز است که علائم زیر حداقل به مدت 20 ماه در فرد وجود داشته باشد:
اخیرا نیز تحقیقاتی که در مورد اعتیاد به اینترنت صورت گرفته، چندین معیار مهم را برای اعتیاد به اینترنت برشمرده اند که سه مورد از مهمترین آنها عبارتند از:
عوامل مختلفی می تواند زمینه ساز اعتیاد به اینترنت باشد، از جمله ی این عوامل می تواند مشکلات شخصیتی افراد و کمبود های عاطفی دوران کودکی باشد. کمبودهای عاطفی دوران کودکی و بی توجهی والدین به نیازهای فرزندان، می تواند مشکلات بسیار زیادی را برای کودکان در زندگی آینده بوجود آورد و زمینه را برای اعتیاد افراد فراهم کند.پ
پیشنهاد مشاور: چگونگی تشویق فرد معتاد به ترک اعتیاد؟ ( راهنمای عملی)
اعتیاد به اینترنت نیز یکی از پیامدهای رفتارهای نادرست والدین با فرزندان است.
از طرفی افرادی که از کمبود اعتماد به نفس رنج می برند ممکن است بیشتر جذب دنیای مجازی شوند. به این دلیل که در دنیای مجازی امکان ناشناخته ماندن هویت افراد وجود دارد و اگر فردی اعتماد بنفس کافی را برای برقراری ارتباط در دنیای واقعی نداشته باشد برای جبران نقص های ارتباطی خود به دنیای مجازی روی می آورد و به مرور دچار اعتیاد به اینترنت می شود. از عوامل دیگر ایجاد اعتیاد به اینترنت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اعتیاد به اینترنت پیامدهای جسمانی، روانشناختی، ارتباطی و اجتماعی زیادی دارد.
اگر بخواهیم به پیامدهای جسمانی اعتیاد به اینترنت بپردازیم می توانیم به شایع ترین آن، یعنی چاقی افراد در اثر استفاده ی بیش از حد به اینترنت اشاره کنیم. وقتی فردی به استفاده ی مداوم از اینترنت می پردازد فعالیت بدنی او کاهش می یابد و همین کاهش فعالیت و ساکن بودن در یک حالت می تواند به مرور سبب چاقی فرد شود. چشم درد، گردن درد و کمر درد نیز از دیگر پیامدهای جسمانی اعتیاد به اینترنت است.
همچنین اعتیاد به اینترنت می تواند سبب مختل شدن خواب افراد شود و کیفیت خواب افراد را تحت تاثیر قرار دهد و همین مختل شدن خواب می تواند تاثیرات روانی و جسمانی مختلفی را بر روی فرد بگذارد. هورمون خواب که هورمون ملاتونین است در شب و در تاریکی ترشح می شود ولی این هورمون تحت تاثیر نور موبایل، تبلت و لپ تاپ و … کمتر ترشح می شود.
اعتیاد به اینترنت پیامدهای روانی جبران ناپذیر بسیاری نیز دارد. انزوا، پرخاشگری، افسردگی، اضطراب، احساس گناه و احساس بی ارزشی و خود سرزنشی از جمله پیامدهای روانشناختی اعتیاد به اینترنت هستند.
افرادی که اعتیاد به اینترنت دارند به این دلیل که تمام وقتشان را در اینترنت و شبکه های مجازی می گذرانند به کارهای روزمره ی خود نمی رسند، اغلب از بهداشت شخصی خود غافل می شوند و کارهای عقب افتاده ی زیادی دارند. آن ها اغلب از عقب افتادن کارهای خود عصبانی می شوند و خود را سرزنش می کنند . به این دلیل که احساس می کنند کار مفیدی نمی توانند انجام دهند احساس بی ارزشی می کنند و همین امر سبب احساس گناه و بی ارزشی و کمبود اعتماد به نفس در افراد می شود.
از دیگر پیامدهای اعتیاد به اینترنت تخریب روابط اجتماعی و خانوادگی افراد است. افرادی که بیشترین زمان خود را در اینترنت می گذرانند روابط محدودی با خانواده و دوستان خود دارند و همین امر سبب مختل شدن روابط شخص با افراد مهم زندگی اش می شود. همچنین بسیاری از افراد هستند که با وجود متاهل بودنشان، به دلیل اعتیاد زیادی که به چت کردن دارند ممکن است مدام با افراد غریبه و ناآشنا چت کنند و این کار خود را خیانت به همسر قلمداد نکنند.
پیشنهاد مشاور: نوجوان و مدیریت استرس
غافل از اینکه این کار نیز نوعی خیانت به همسر است و می تواند اساس زندگی مشترک را خراب کند. چت کردن با افراد غربیه برای جوانان و نوجوانان نیز بسیار خطرناک است و می تواند مشکلات زیادی را برای افراد ایجاد کند. به این دلیل که فضای مجازی می تواند تهدیدی برای حریم خصوصی افراد باشد و گاهی نوجوانان و جوانان با در اختیار قرار دادن عکس ها و اطلاعات شخصی خود برای افراد دیگر مشکلات زیادی را برای خود ایجاد می کنند.
برای درمان اعتیاد به اینترنت چند مرحله نیاز است که طی شود:
1- پذیرش
در تمام اختلالات روانی اولین قدم برای درمان، این است که فرد نسبت به اختلال خود پذیرش داشته باشد. یعنی آن را انکار نکند و بپذیرد که مشکلی دارد و نیاز است که برای رفع و درمان آن اقدام کند، برای درمان اعتیاد به اینترنت هم پذیرش اعتیاد، توسط فرد بسیار مهم است.
سعی کنید با خودتان صادق باشید، به زمان هایی که در اینترنت و شبکه های مجازی صرف می کنید دقت کنید. تلاش کنید مزایا و معایب این وقت گذرانی در اینترنت را بررسی کنید. اینکه چقدر وقت شما تلف می شود، چقدر کارهای عقب افتاده دارید، چقدر از هدف هایتان دور شده اید و اینکه اینترنت چقدر شما را از خانواده تان دور کرده است.
2- اقدام برای درمان
ممکن است بعضی از افراد تصمیم بگیرند برای اعتیاد به اینترنت شخصا برنامه ریزی کنند و رفتارشان را کنترل کنند برای این منظور نیاز است که مراحل زیر را طی کنند:
3. کمک گرفتن از متخصص
توصیه های گفته شده در بسیاری از موارد نتیجه بخش هستند ولی گاهی درمان اعتیاد به اینترنت علت های زمینه ای دارد که نیاز این برای رفع آنها از یک متخصص کمک بگیریم. برای مثال اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی و یا مشکلاتی مانند کمبود اعتماد به نفس، خجالتی بودن و … می توانند علت اعتیاد فرد به اینترنت باشند.
پیشنهاد مشاور: نوجوان و مدیریت استرس
طبیعی است که فرد در این شرایط، توانایی کنترل رفتار خود و درمان اعتیاد به اینترنت را نداشته باشد و نیاز است که برای رفع مشکل خود به روانشناس مراجعه کند. در مواقعی که اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی علت های زمینه ای اعتیاد به اینترنت باشند، با رفع این اختلالات، اعتیاد فرد به اینترنت نیز درمان می شود.
زمانی که شما برای درمان اعتیاد به اینترنت خود به روانشناس مراجعه می کنید، روانشناس در ابتدا سعی می کند با ارزیابی دقیق بالینی تمام شرایط روانی شما و همچنین میزان اعتیاد به اینترنت شما را بسنجد.
از جمله روش های درمانی که در درمان اعتیاد به اینترنت استفاده می شود:
برای دریافت مشاوره، در زمینه ی تشخیص و درمان اعتیاد به اینترنت می توانید با تماس و مراجعه به مرکز مشاوره ستاره ایرانیان، از خدمات و مشاوران متخصص و مجرب این مرکز بهره مند شوید. مرکز مشاوره ستاره ایرانیان با محیط درمانی مناسب، برنامه درمانی جامع، هزینه های مناسب و تیم درمانی با تجربه شامل روانشناسان، روانپزشکان و سایر متخصصان میتواند به بهبود نتایج درمان کمک کند.
مرکز نوروفیدبک در تهران ستاره ایرانیان با کمک برترین روانشناس و درمانگران متخصص درمان های نوین را برای درمان اضطراب، افسردگی، درمان زودانزالی، درمان دیرانزالی، وسواس فکری، اختلالات یادگیری، اختلال توجه و تمرکز، بیشفعالی، بهبود حافظه، میگرن و غیره را فراهم کرده و به شما کمک میکند تا بدون عوارض جانبی مؤثرترین درمان را در زمینه درمان اعتیاد به اینترنت نیز تجربه کنید.