چرا تشخیص اولیه آلزایمر می تواند سخت باشد؟
بیماری آلزایمر معمولاً در همان مراحل اولیه حتی در افرادی که مراقبت های پزشکی اولیه را به دلیل مشکلات حافظه طی می کنند نیز تشخیص داده نمی شود.
• اشخاص و خانوده هایشان عموماً علایم را به خوبی گزارش نمی دهند.
• آنها ممکن است با نشانه های معمولی سالخوردگی اشتباه گرفته شوند.
• نشانه ها ممکن است رفته رفته و به کندی نمایان شوند طوری که شخص متأثر نتواند آنها را تشخیص دهد.
• شخص ممکن است از برخی نشانه ها آگاه باشد اما تا مدت زیادی تمایلی به فاش کردن آنها نداشته باشد.
بازشناسی علایم اولیه مهم است به دلیل آنکه درمان و کنترل نشانه ها در آغاز بیماری بسیار مؤثرتر است، علاوه بر این تشخیص اولیه به شخص و اعضای خانواده اش امکان می دهد تا برای آینده برنامه ریزی کنند. اگر شما یا یکی از دوستان هر یک از علایم زیر را دارید، به پزشک مراجعه کنید.
علایم هشدار دهنده آلزایمر
از دست دادن پیش رونده حافظه
این یک ویژگی متمایز بیماری آلزایمر است. در ابتدا، حافظه کوتاه مدت مختل می شود و شخص صرفاً فراموشکار به نظر می رسد. اما، به دلیل آنکه حافظه کوتاه مدت برای جذب اطلاعات جدید مهم است، از این رو؛ این اختلال با توانایی در برقراری تعامل اجتماعی و انجام کارهای شخصی تداخل می یابد. در مقابل، اطلاعات حافظه بلندمدت ممکن است به مدت طولانی تری و اغلب جزیی تر حفظ شوند اما، آن نیز با پیشرفت بیماری دچار گسستگی می شود. در مراحل پایانی بیماری، افراد مبتلا به آلزایمر حتی ممکن است نام خودشان را نیز فراموش کنند.
بیشتر بخوانید: تمرین ورزشی برای تقویت مغز
کاهش توانایی های شناختی
توانایی های شناختی شامل فعالیت های فکریِ استدلال، حل مسئله، تصمیم گیری، قضاوت کردن و امثالهم می باشند. اختلالات مرتبط با کارکردهای شناختی رفته رفته و زیرکانه ظاهر می شوند مانند عملکرد ضعیف در فعالیتی که شخص قبلاً درآن خوب ظاهر شده است یا قضاوت ضعیف و فقدان بینش نیز می تواند منجر به حوادث شود.
افراد در اوایل بیماری ممکن است به سادگی متوجه گذشت زمان نباشند؛ بعداً، عدم تعیین موقعیت آنها بیشتر اثبات می شود و به مکان ها و افراد نیز تعمیم می یابد. با پیشرفت بیماری، معنای زمان بیشتر تحریف می شود و افراد اصرار دارند جایی را فورآً پس از رسیدن به آن ترک کنند یا ممکن است از نخوردن غذا به محض اتمام غذا شکایت کنند.
تغییرات در خلق و شخصیت
این تغییرات اغلب متقاعد کننده ترین شواهد برای خانواده ها در اشاره به آنچه اشتباه می پندارند، می باشند. خونسردی در بین این افراد متداول است و بسیاری از این دسته افراد علاقه ای به انجام فعالیت های معمولیشان ندارند. شخص ممکن است دچار بی میلی، زود رنجی یا رفتار خصمانه شود. همچنین، افسردگی ممکن است با آلزایمر همبود باشد که تا حدی نتیجۀ تغییرات شیمیایی در مغز به علت خود بیماری و تا حدی به علت واکنش روانشناختی غیرمعمول در برابر ازدست دادن توانایی های روانی باشد.
نشانه های افسردگی شامل بی علاقگی به فعالیت های لذت بخش قبل، تغییر در میزان رغبت که گاهی اوقات منجر به کاهش یا افزایش وزن می شود، بیخوابی یا پرخوابی، کاهش انرژی و احساس پوچی می باشد. با این وجود، افراد مبتلا به آلزایمر به ندرت احساسات گناه شدید یا فکر خودکشی می کنند، زیرا این موارد اغلب به عنوان نشانه های افسردگی منظور می شوند.
زبان پریشی (آفازی)
این اصطلاح پزشکی اختلال در کاربرد و درک زبان را توصیف می کند. زیرا، صحبت کردن، نوشتن، خواندن و درک گفتار مستلزم به کارگیری نواحی مختلف مغز و شبکه های عصبی مختلف می باشند، زبان پریشی در برابر برخی از مهارت هایی که نیاز به تأثیرات بلندمدت تری درحافظه دارند، متغیر است. برای مثال، شخص ممکن است قادر به بازشناسی کلمات نوشتاری باشد ولی در درک معنای آنها ناتوان باشد.
معمولا زبان پریشی با مشکل بر سر پیدا کردن کلمات شروع می شود. شخص نمی تواند به کلمات درست فکر کند، و شخص ممکن است با بیان توضیحاتی طولانی، ناتوانی خود را کتمان کند یا او ممکن است با عصبانیت از بحث کردن بیشتر درباره یک مسئله امتناع ورزد. جانشین سازی کلمات هم آوای مشابه یا کلمات مرتبط در این افراد متداول است. شخص ممکن است در نتیجه مرتبط کردن عبارات به یکدیگر بدون بیان هرگونه تفکر طبیعی پریشان شود یا ممکن است همه عبارات را فراموش کند غیر از برخی از کلمات. در بسیاری از موارد، همه توانایی های زبانی از بین می روند همانند زوال عقلی شدید می باشد و افراد لال می شوند.
ادراک پریشی
توانایی پردازش اطلاعات حسی به سبب ادراک پریشی یا اختلال ادراکی از بین می رود. فرد قادر به درک معنای آنچه دیده است نمی باشد، افراد دارای ادراک پریشی ممکن است به وسایل موجود برخورد کنند. آنها معتقدند همسرشان شیاد است، از صداهای معمولی می ترسند یا قادر به بازشناسی انعکاسی خود در آینه نمی باشند. این افراد رفتار نامناسبی همچون ادرار در سطل زباله را نیز می توانند از خود نشان دهند.
کنش پریشی
ناتوانی در انجام مهارت های حرکتی اساسی مانند قدم زدن، لباس پوشیدن و خوردن غذا را از جمله رفتارهای منسوب به کنش پریشی می شناسند. این ناتوانی از ضعف یا فلج های ناشی از ضربه کاملاً متفاوت است. شخص مبتلا به کنش پریشی دچار فراموشی تحت الفظی در نحوۀ انجام فعالیت ها می باشد. معمولاً کنش پریشی به تدریج شکل می گیرد اما در برخی از موارد ناگهانی رخ می دهد. کنش پریشی ممکن است در ابتدا حرکات دستی ظریف را درگیر سازد که منجر به دستخط ناخوانا و بدترکیبی در بستن دکمه شود. مهارت های روزمره مانند استفاده از تلفن یا تعویض کانال های تنظیمات تلویزیون شروع به منسوخ شدن می نمایند. سرانجام قادر به جویدن، راه رفتن و نشستن روی صندلی نیز نمی باشند.
مشکلات رفتاری
تغییرات آزارنده در رفتار یک ویژگی متداول این اختلال می باشد. اگر بخواهیم این افراد را توصیف کنیم می توان نمونه هایی از جمله یکدنده بودن، اصرار بر انجام فعالیت های خطرناک، خشونت، سرگردانی، بر زبان آوردن کلام زشت و توهین آمیز، سرقت، پنهان کردن اشیا، گم شدن، انجام رفتارهای نامناسب جنسی، ادرار کردن در مکان های نامناسب، پوشیدن لباس های خیلی کم یا خیلی زیاد (تنوع در لباس پوشیدن)، خوردن چیزهای نامناسب، به زمین انداختن سیگار روشن و امثالهم را نام برد. با وخیم تر شدن نقص توانایی های بیمار یک رفتار خاص نیز ممکن است از بین رود (مثلاً با پیشرفت آفازیا بدرفتاری کلامی کاهش می یابد)، صرفاً مشکلات جدید جایگزین می شوند.
عکس العمل های فاجعه آمیز
پاسخ هیجانی شدید به یک مشکل کوچک نشانه دیگری از بیماری است. عکس العمل های فاجعه آمیز می تواند شامل گریه کردن از ته دل، جیغ زدن، سوگند دادن، امتناع از شرکت در فعالیت، اجیرکردن شخص دیگری می باشد. رهاسازهای معمول نیز مواردی مانند خستگی، استرس و ناتوانی در درک موقعیت را در بر دارد. در نهایت، واکنش فاجعه آمیز پاسخی ضربتی است، شخص ترسیده حس می کند گوشه گیر شده است و در تلاش است تا خودش را محافظت کند. این رفتار از بدکارکردی مغز ناشی می شود و اساساً خارج از کنترل فرد است.
اختلال غروب زدگی یا سندرم غروب آفتاب
این اصطلاح به آن دسته از مشکلات رفتاری اشاره دارد که اواخر بعد از ظهر و هنگام عصر بدتر می شوند. کسی واقعاً نمی داند که چرا این مشکل غروب رخ می دهند اگرچه، نظریه های متعددی وجود دارد. اما، افراد با پایان یافتن روز خسته می شوند، تاب تحملشان در برابر استرس کاهش می یابد و یک مشکل کوچک منجر به ایجاد طغیان بزرگی می شود. شخص پریشان شده در اثر حوادث روزانه ممکن است با حضور چند نفر در خانه، تدارکات شام و روشن بودن تلویزیون برانگیخته شود. همچنین نور ملایم نیز با سوءتعبیر اطلاعات دیداری افراد ارتباط دارد.
روان پریشی
تقریباً چهار نفر از ده نفر بیمار آلزایمری، روان پریشی را تجربه می کنند که این بیماری با فراخوندن توهمات یا هذیان ها نشانه گذاری می شود. در حالی که این موضوع اکثر اوقات در آغاز و انتهای بیماری آلزایمر رخ می دهد و به نظر می رسد به خانواده ها نیز انتقال یابد، ژن های خاص مرتبط با آن هنوز مشخص نشده اند. اختلال تفکر که موجب هذیان و توهمات می شوند به طور چرخشی رخ می دهند که این حالت ها در دیگر شکل های بیماری های روانی رواج ندارند. یک زن آسیب خورده از هذیان ها ممکن است به پلیس زنگ بزند تا چیزهای عجیب و غریب در خانه را گزارش کند، در آینه با خودش صحبت می کند یا با افراد در تلویزیون صحبت کند. توهمات اغلب دیداری هستند که شخص صخره های ناهموار را می بیند یا ممکن است به همان اندازه صدای آب موجود در کف اتومبیل را بشنود (صداهای خیالی).
تشخیص بیماری های آلزایمر
بدون هیچ گونه آزمایش خون، اسکن مغز یا آزمایش جسمانی، بیماری آلزایمر می تواند به طور قطعی مشخص شوند. علاوه بر این، به دلیل آنکه بسیاری از شرایط می تواند نشانه هایی شبیه به اوایل بیماری آلزایمر ایجاد کنند؛ دست یابی به تشخیص درست پیچیده می گردد.
یافتن پزشک
یافتن یک پزشک متخصص در تشخیص آلزایمر مهم است. اگر پزشک، بیماری آلزایمر را پس از طی فقط یک آزمایش سرسری تشخیص دهد، به فکر پزشک دیگری باشید. ارزیابی کامل توسط پزشک برای جلوگیری از دیگر مشکلات سلامت که خود می توانند باعث مشکلات شناختی شوند بسیار حایز اهمیت است. پزشک خانوادگی تان ممکن است بخشی از کار ارزیابی را انجام دهد و سپس شما را به یک نورولوژیست و …. یا پزشک دیگری برای بررسی کامل ارجاع دهد. همچنین، شعبه انجمن بیماری های آلزایمر در محدوده زندگی تان، دانشگاه پزشکی یا بیمارستان نیز می توانند متخصصصان مناسبی را به شما معرفی کنند.
قبل از برنامه ریزی ملاقات بپرسید چه رویه های تشخیصی نیاز است. اگر ارزیابی جامع نبود به دنبال پزشک دیگری باشید. پس از تشخیص داده شدن، یک پزشک متخصص را بیابید تا به شما در فراهم کردن مراقبت های مداوم برای تطابق یافتن با تغییر نیازهای شخص در راستای بیماری آلزایمر کمک کند. پزشکی که تشخیص می دهد ممکن است در مبادرت به مراقبت های مدوام نقشی نداشته باشد. پس، پزشکی را انتخاب کنید که از اداره بیماری زوال عقل مطلع باشد و قادر به برقراری ارتباط خوب با اعضای خانواده باشد.
چه چیزی پیش بینی می شود
ارزیابی کامل بیش از یک روز طول می کشد و عموماً به صورت سرپایی انجام می شود. در برخی از مناطق، ارزیابی می تواند به طور موضعی انجام می شود، همچنین آزمایشات بیش از چند روز انجام می شوند تا از خسته شدن شخص بیمار جلوگیری شود. متخصصان دیگری از جمله تکنسین، پرستاران، روانشناسان، درمانگران شغلی یا فیزیوتراپ ها، کارکنان اجتماعی و اغلب روانپزشکان در کنار پزشک درمانگر ممکن است درگیر ارزیابی شوند. ارزیابی چند روز قبل از آنکه نتایج آزمایشات گزارش شوند انجام می شود و متخصص آنها را مورد بازبینی قرار می دهد. وقتی که پزشک یافته ها را بررسی می کند نظری نامشخص در راستای بیماری آلزایمر دارد. پزشکان اغلب بدون مشاهدات اولیه ی پیشرفت زوال عقلی تشخیص قطعی را اتخاذ نمی کنند. یعنی آنها معمولاً 6 ماه تا یکسال بعد دوباره فرد مشکوک به آلزایمر را مورد ارزیابی قرار می دهند. پس از این مدت تشخیص مطمئن تری گاهگاهی ممکن است اما، در صورت گزارش کاهش توانایی های شناختی پزشک ممکن است تکرار انجام آزمایشات را طور سالانه توصیه کند.
برای مطالعه بیشتر: روش های تقویت حافظه
فرآیند ارزیابی
بهتر است برای کاهش هر گونه استرس ناشی از ملاقات پزشک، از قبل آماده شنیدن هر چیز ممکنی باشید. برای مثال، حواستان باشد که کسی که با بیمار برای ارزیابی می رود با تاریخچه پزشکی، نشانه ها و تشویش های کنونی وی اشنا باشد. از قبل از ملاقات با پزشک مباحثی که می دانید را در برگه ای بنویسید. در صورتی که فرد در مراحل پیشرفته زوال عقل است می توانید هدفونی را بهمراه بیاورید و در گوشش قرار دهید که موزیک آرامی نیز پخش کند، یا چیز نرمی را بدهید در دستش لمس کند.
سابقه پزشکی قبلی
پزشک به اطلاع یافتن از موارد زیر نیاز دارد:
• توصیف جزیی درمورد تغییرات توانایی های شناختی، شخصی، خلق و رفتار و دانستن زمان شروع تغییرات و نحوۀ تحت تأثیر قرار گرفتن توانایی های فرد (بررسی نامه های دریافتی، دفترچه بانکی، لیست های خانگی یا دیگر اصول مرتبط با تغییر شناخت).
• اطلاعاتی از عوارض جسمانی یا نشانه هایی مانند عدم هماهنگی حرکات، بروز مشکلات یا نارسایی های دیداری ناگهانی.
• بررسی کامل سابقه پزشکی از قبیل جراحات و بیماری های اخیر
• بررسی لیست نسخه های پزشکی قبلی بیمار مانند داروهای غیرتجویزی و مکمل های گیاهی
• کسب اطلاعاتی در مورد وجود مشکلات پزشکی در اعضای خانواده به ویژه خویشاوندان مبتلا به بیماری مشابه.
این موارد ممکن است اطلاعات زیادی به نظر برسند اما، اطلاع از سابقه ی بیماری شخص موجب می شود تا پزشک لیستی از تشخیص های ممکن را برای کمک به ارزیابی های پزشکی بعدی طرح کند. برای مثال، پزشکی که معمولاً CT اسکن و یا MRI مغزی را به عنوان آزمایشی نهایی تجویز می کند ممکن است آن را به عنوان تجویزی فوری برای تشخیص شخص دارای تغییرات ذهنی ناگهانی و مشکل در راه رفتن تدارک ببیند. این نشانه ها ممکن است نشان دهنده ی حرکت اضافی مایع مغزی نخاعی دور مغز یا به اصطلاح هیدروسفالی با فشار عادی باشد. تشخیص و درمان سریع می تواند از آسیب مداوم به مغز جلوگیری کند.
بررسی فیزیکی
اختلالات گوناگونی مانند نقایص قلب، نقایص کبد، کلیه، اختلالات غدد تیروئید و بیماری های تنفسی می تواند منجر به تغییرات شبه زوال عقلی شوند. از آن مهم تر، افراد سالمند همیشه علائمی عادی از خود نشان می دهند. برای مثال؛ احساس درد اغلب در افراد بزرگسال بی معناست و نادیده گرفتن آن نسبت به درد قفسه سینه به عنوان نشانه های عمده حملات قلبی معمول است. بنابراین، پزشک به ارزیابی دستگاه قلبی ـ عروقی، ریه ها و دیگر ارگان ها برای هر گونه نشانه نابهنجاری می پردازد. همچنین به دلیل آنکه بی حسی می تواند بسیار با توانایی های شناختی فرد ارتباط داشته باشد؛ پزشک آزمایش بینایی و شنوایی را تجویز می کند. بعلاوه؛ پزشک می تواند بر بررسی سیستم عصبی تمرکز خاصی داشته باشد. به دلیل آنکه نابهنجاری های عصبی ممکن است نشانه دیگر اختلالات مغزی به جای بیماری آلزایمر باشد.
داشتن ماهیچه های عضلانی، هماهنگی حرکتی، بازتاب ها، حس ها، حرکات چشمان و واکنش مردمک به نور می توانند به نظر پزشک حاکی از سلامت مناطق خاص مغز باشد. برای مثال، بازتاب های غیرعادی یا ضعف در یک سمت بدن نشان دهنده ی آسیب نیمکره ای مغز (شاید به دلیل ضربه یا تومور) باشد، در حالی که تومورها یا دیگر حرکات غیرعادی ممکن است نشان دهنده ی اختلالات پیش رونده ای مانند بیماری پارکینسون باشند. این نوع از نابهنجاری معمولاً مشخصه های اولیه بیماری آلزایمر نیست. آزمایش وضعیت ذهنی به عنوان بخشی از بررسی عصبی برای تشخیص زوال عقلی و دیوانگی مهم می باشد. پزشک از شخص می خواهد ورزش های ذهنی ساده ای مانند شمردن تا هفت، اجرای دستورالعمل های نوشتاری، به خاطر سپردن کلمات و ترسیم طرح ها را انجام دهد. این نوع آزمایش به پزشک اختیار دسترسی به جهت یابی، حافظه، درک، مهارت های زبانی و توانایی انجام محاسبات ساده را می دهد.
آزمایشات تشخیصی
پزشک انجام آزمایشات بررسی کامل وضعیت گلبول های خون و شیمی خون برای تشخیص کم خونی، عفونت، دیابت ها و اختلالات کلیه و کبد را پیشنهاد می دهد. دیگر کارهای آزمایشی شامل آزمایش های عادی کارکرد تیروئید، فقدان ویتامین ب 12 و کاهش کلسیم خون و نیز آزمایش سیفیلیس خواهد بود. اگر پزشکی به وجود مشکلات پزشکی خاص مشکوک باشد؛ ممکن است آزمایش های بیشتری را تحویز کند. برای مثال، بیماری که ممکن است علایم از ویروس ایدز را نشان دهد به انجام آزمایش ایدز سوق داده می شود.
اسکن های مغزی
اسکن مغزی با استفاده از یا توموگرافی رایانه ای ( CT اسکن) یا تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI) عموماً ارزیابی استاندارد بیماری آلزایمر و دیگر اشکال زوال عقلی را در بر می گیرد. تصاویرCT و MRI که ساختار فیزیولوژیکی مغز را نشان می دهند برای رد کردن فرضیات مشکلاتی مانند تومور مغزی، خونریزی، ضربات و پرآبی مغز می باشد که ممکن است به عنوان بیماری آلزایمر تغییر علایم دهند. همچنین این اسکن ها می توانند کاهش حجم مغز مرتبط با آلزایمر و دیگر بیماری های زوال عقلی را نشان دهند. در آلزایمر، عملکرد ناحیه ی مغزی هیپوکامپ ممکن است به طور نامناسبی مختل شود. در صورت بی نتیجه بودن این اسکن ها، اسکن های مغزی دیگری ممکن است نیاز شود. توموگرافی کامپیوتری (PET) و تابش تک فوتونی نیز تصاویری از فعالیت مغزی را براساس جریان خون، سوخت اکسیژن یا گلوکز خون نشان می دهند. این تکنیک ها برای تشخیص محدودی از طریق نشان دادن نقایص رایج در بیماری آلزایمر مفید می باشند که از یافته های دیگری از زوال عقلی مانند تحلیل قطعه فرونتوتمپورال متمایر می باشند. اما، این اسکن ها حتی تغییرات جزئی موجود در بافت مغزی که مشخص کننده بیماری آلزایمر می باشد را نمی توانند نشان دهند. از این رو، آنها نمی توانند بیماری آلزایمر را به قطع یقین تشخیص دهند. خوشبختانه، قدرت تشخیصی اسکن های مغزی در حال پیشرفت است. به ویژه نوعی از اسکن به نام توموگرافی تابش پوزیترون PET امید بخش می باشد که از ردیاب دارویی استفاده می شود که مخصوصاً در ترکیب با ذخایر نشاسته ای در مغز امکان مشاهده دقیق اسکن های مغزی را فراهم می کند. در حال حاضر، حداقل 17 مرکز در آمریکای شمالی و نیز 21 جای دیگر دنیا از ردیابی مشابه(PiB PET) به طور موفقیت آمیزی در شمار زیادی از افراد استفاده می کنند. تا به حال، این تکنیک تنها در مطالعات تحقیقی استفاده شده است. متخصصان در کل پیش بینی می کنند کهPET اسکن های دارای مؤلفه های ردیاب مشابه ظرف چند سال آینده به کار روند. این آزمایش ها به پزشکان در تشخیص بیماری قبل از بروز علایم و نیز تعیین و ارزیابی درمان های جدید کمک می کنند.
همچنین، محققان امید دارند با کامل کردن تکنیک های MRI توانایی پزشکان برای سنجش ناتوانی مغز و تشخیص دقیق تر بیماری آلزایمر تقویت و تسهیل شود. تصویرسازی تشدید مغناطیسی کارکردی (fMRI) که عمل ثبت تغییرات جریان خون مرتبط با فعالیت مغز را انجام می دهد ممکن است در متمایز کردن آلزایمر از دیگر اشکال زوال عقلی بسیار حائز اهمیت باشد.
نوار مغزیEEG
الکتروآنسفالگرافی(EEG) ممکن است برای کشف فعالیت امواج مغزی غیرنرمال به کار رود. اگرچه، EEGمعمولاً در افراد مبتلا به آلزایمر متوسط و بسیاری از دیگر انواع زوال عقلی نرمال است، اما، نابهنجاری های EEG در روان آشفتگی و بیماری کروتزفلد جاکوب روی می دهد که ناشی از زوال عقلی است.
پونکسیون کمری
پزشک درصورت مشکوک بودن به عارضه پرآبی مغز (افزایش مایع مغزی نخاعی در اطراف مغز) یا عفونت سیستم اعصاب مرکزی، ممکن است خارج کردن مایع مغزی نخاعی در سیسترن کمر را برای بازشناسی فشار افزایشی یا سلول های خطرناک موجود درمایع مغزی نخاعی توصیه کند. همچنین، علایم زیست شیمیایی آلزایمر از قبیل پلاک های آمیلوید، کلاف های تارهای عصبی و از هم گسستگی کنش های مغزی نیز می توانند مشخص شوند. این علایم گیرنده های حساس آلزایمر و خاص آنها می باشند. در حالی که امروزه آزمایش کردن این علایم کاری عادی است؛ اما، متخصصان پیش بینی می کنند که آنها جزء استانداردی از آزمایشهای تشخیصی بعدی می باشند.
آزمایش عصب روانشناختی
روانشناسان و روانپزشکان (روانشناسانی که دوره های آموزش ویژه اختلالات مغزی را گذرانده اند) ممکن است بتوانند آزمون های عصب روانشناختی جامع را خواه شامل مصاحبه ها و خواه آزمون های مداد کاغذی اجرا کنند. این آزمون ها که ساعت ها طول می کشند برای تعیین نواحی مختل شده مرتبط با کارکردهای شناختی و نیز نواحی سالم مغز به کار می روند. آنها حافظه، استدلال، نوشتن، هماهنگی حرکتی ـ دیداری، ادراک و توانایی بیان ایده ها را می سنجند. همچنین پزشک ممکن است آزمون هایی دیگری را برای تشخیص افسردگی و دیگر مشکلات خلقی تجویز کند.
ارزیابی کارکردی
مشکلات شناختی بر کارکرد روزانه شخص به روش های مختلفی و گاهی اوقات غیرمنتظره ای اثرگذار است. ارزیابی عینی برای تعیین آنچه شخص می تواند انجام دهد و بالعکس مفید است. این اطلاعات برای افراد ناتوان به ویژه افراد مبتلا به دیگر مشکلات سلامتی در شرایط بغرنجی مانند التهاب مفاصل یا ضعف بینایی ارزشمند می باشند. در صورت تشخیص ظاهری بیماری آلزایمر، ارزیابی کارکردی می تواند در تعیین مراحل آن مؤثر باشد بدین صورت که به اعضای خانواده در اتخاذ تصمیماتی در مورد نحوۀ مراقبت و خدمات حمایتی مورد نیاز کمک می کند. در ارزیابی کارکردی درمانگران از اعضای خانواده درخواست می کنند تا پرسشنامه ای در مورد توانایی شخص برای انجام فعالیت های روزانه را کامل کنند. با یادداشت و ثبت کردن آن دسته از فعالیت هایی که شخص به طور موفقیت آمیزی تا حدی و نه کلی قادر به انجام آن است، درمانگران روش هایی را برای کمک به تحقق اختصاصی این وظایف پیشنهاد می دهند که در نتیجه آن استقلال بیشتر بیماران در صورت امکان حاصل می شود.
ارزیابی روانی ـ اجتماعی
ارزیابی روانی اجتماعی معمولاً توسط متخصصان اصلاح رفتار اجتماعی انجام می شود و با هدف کمک به طرح برنامه خانوادگی فرد برای مراقبت تدارک داده می شود. این افراد راجع به اثرات هیجانی، جسمانی و هزینه مالی بیماری آلزایمر بحث می کنند و به اعضای خانوده از طریق برآورد شرایط شان هدایت می کنند و همچنین به تعدیل خدمات اجتماعی کمک می کنند، جایگزین هایی را برای حل و فصل مشکلات زندگی کنونی شخص پیشنهاد می دهند و لیستی از منابع و خدمات موضعی موجود را فراهم می کنند.
آزمایش های ویژه
پزشک ممکن است در مواردی مانند سابقه خانوادگی آلزایمر در وهله شروع، انجام آزمایش خون را توصیه کند. تا کنون، آزمایش ژنتیک، فقط در مورد بیماری آلزایمر ارثی در وهله شروع ارزش تشخیصی داشته است. بررسی جهش های ژنی در افراد بدون سابقه خانوادگی شدید ابتلا به بیماری آلزایمر و افرادی که هیچ علایمی را تا قبل از سن 65سالگی نشان نمی دهند، نتیجه ای در بر ندارد. آزمایش ژنوتیپ ApoE می تواند اطمینان تشخیصی را تا حدی بالا ببرد اما، برای مقاصد غربالگری توصیه نمی شود.
منبع:سامانه پرسش و پاسخ مشاور