نظام اوقات فراغت دارای نقش اساسی در تربیت انسان میباشد و شخصیت فرد آنچنان که در خلال اوقات فراغت شکل میگیرد و رشد مییابد، در حین کار تحت تاثیر قرار نمیگیرد. تربیت، آمادهسازی برای زندگی نیست، بلکه عین زندگی است. بنابراین بین تربیت و سرگرمی رابطهای عمیق وجود خواهد داشت. با شروع قرن حاضر، شیوههای تربیت کلاسیک به شدت تحت تاثیر انواع تهاجمات رهبران تربیت پیشرفته قرار گرفت و به علت عدم همراهی با تغییرات اجتماعی، بیتوجهی به تفاوتهای فردی و تاکید عمومی آن به آموزش لفظی و بیتوجهی به جنبههای عاطفی و بدنی کودک در تربیت افراد و پاسخگویی منطقی به نیازهای آنان موفقیت چندانی کسب نکرد.
در جریان تربیت کلاسیک، آموزش مهارتها و گرایشهای تفریحی و اوقات فراغت جایی ندارد. این شیوه تربیتی اساسا اوقات فراغت را دارای تاثیر منفی فعالیتهای فکری و عقلی کودک قلمداد میکند. در حالی که امروزه مراکز دانشگاهی تاکید میکنند که در کنار جدول برنامه درسی دانشآموزان، فعالیتهای تفریحی یا اجتماعی مانند نمایش، موسیقی و مسابقات ورزشی نیز وجود داشته باشد. به همین خاطر امروزه معلم، به عنوان مسئول نشاط و تفریح و شادمانی کودک و مسئول زندگی عاطفی و سلامت بدنی و رشد عقلی او محسوب میشود.
متخصصان تربیتی نیز اعتقاد دارند که نقش فعالیتهای تفریحی و اوقات فراغت بر چگونگی تربیت فرد، تاثیر عمیق دارد. بر اساس یک مفهوم تربیتی، فعالیتهای اوقات فراغت دارای تاثیر خاص در زمینه آزادی برای راهنمایی روانی و روحی، ایجاد تجربه و توسعه آگاهیهای فرد و گسترش تواناییهای او است. در اینباره تجربیات تربیتی متعددی وجود دارند که همگی بر استفاده از شرایط تفریحی لذتآور و سرگرمکننده برای تعلیم و مهارتآموزی دانشآموزان تاکید میورزند.
منبع:کانون مشاوران ایران
20 Comments
سلام من دختر ۴ ساله ای دارم که اصلا حوصله بازی کردن با اون رو ندارم احساس میکنم مادر خیلی بدی هستم چرا که بیشتر مادرها با فرزندانشون بازی میکنند ولی من علاقه ای به بازی با کودکان ندارم
شما نباید نگران باشید و خود را مواخذه کنید ولی به هر حال نباید حق کودک را هم نادیده بگیرید وظیفه پدر و مادر تنها سیر کردن شکم کودک نیست .اگر شما به یک مشاور و یا کارشناس مراجعه کنید و در این مورد با او مشورت کنید مسلما نظرتان عوض خواهد شد
شما میتونید وظیفه رو به پدرش بسپارید
این کار درست نیست.معمولا کودکان ,خود را با شرایط وفق می دهند و احساس کمبود نمی کنند ولی آنکه در این میان صدمه می بیند مادر است.نباید تعادل را بر هم زد لازم است مادر و پدر یا حتی خواهر و برادر هر یک به اندازه با کودک بازی کنند و هیچ کس نباید جایگزین دیگری باشد
آیا پدر و مادر باید خود را مجبور به بازی کردن با کودک کنند؟؟؟
وقتی پدر و مادری از سر اجبار وقتشان را به کودک اختصاص می دهند فرزند متوجه خواهد شد و بازی دراین این وقت هیچ فایده ای ندارد.در طول روز تنها ۱۰ دقیقه باید با کودکتان بازی کنید ولی این فرصت را بدون هیچ اجباری به او اختصاص دهید
گرداندن بچه ها در پارک و یا سایر فعالیت های خارج از خانه نمی تواند جایگزیت بازی به معنی برقراری روابط عاطفی بین والدین و کودک باشد.در خانه وقت بیشتر به خندیدن و حرف زدن می گذره و روابط صمیمانه بین مادر و پدر فرزند سریع تر شکل می گیرد
آیا بازی در رشد و پیشرفت ذهنی کودکان تاثیر دارد؟
بله,به کمک بازی,کودکان با بدن خودشان و دنیای خارج آشنا می شوند.در ماه های اول تولد حرکت های کودک کامل ناخودآگاه است ولی در میان همین حرکت ها نیز می توان میل و اشتیاق او به شناخت پیرامونش را مشاهده کرد.قبل از یک سالگی ,فعالیت هایی را که به پیشرفت کودک کمک می کنند می توان در ۲ قسمت بخش بندی کرد:مرحله احساسی و مرحله شنوایی حرکتی
در مرحله احساسی نوزاد به کمک حرکت های پیاپی و تحریک سیستم عصبی به تدریج فضای پیرامون خود را کشف می کند..در مرحله شنوایی حرکتی کودک باید بخش مهمی را پشت سربگذارد و آن تشخیص مادربه عنوان فردی مستقل و جدا از اوست.بازی مادر و کودک در این دوره نقشی سازنده برای این امر ایفا می کند
با سلام پسرم ۴ سالشه هر اسباب بازی براش میخرم سریع ازش خسته میشه و اونو کنار میزاره نمیدونم چطور اسباب بازی باید براش بخرم که بهش علاقه داشته باشه و مدت طولانی باهاش بازی کنه؟
ویژگیهای یک اسباب بازی مناسب برای کودکان
۱- اسباب بازی باید همواره مناسب سن,مطابق علایق و در خور توانایی های ذهنی و رشدی کودک باشید.به آنقدر سخت و پیچیده باشد که کودک را از بازی عاجز و نه آنقدر ساده باشید که علاقه کودک را از بین ببرد و در او ایجاد خستگی کند.
۲- اسباب بازی باید چنان باشد که ذهن کودک را برانگیزد و او را به سوی سازندگی ,خلاقین و نو آوری سوق دهد
۳- اسباب بازی خوب باید به واقعیت نزدیک باشد تا کودک از راه بازی با زندگی آشنا شود.
۴- سبب رشد و پرورش مهارتها و توانایی های بدنی کودک شود .اسباب بازی خوب علاوه بر پرورش قوای ذهنی,روانی,عاطفی,اجتماعی,خلاقیت و استعداد باید توانایی کودک را در زمینه استفاده از اعضای بدن رشد دهد.
۵- اسباب بازی خوب می تواند تصورات و تخیلات کودک را گسترش بخشد و میل کنجکاوی را دراو پرورش دهد.
۶- اسباب بازی ها باید آنقدر مستحکم و بادوام باشد که کودکان مدت طولانی با آنها کار کنند و از نظر ظاهر جذاب و زیبا باشند.
۷- اسباب بازی باید متناسب با جنس ,ذوق,و علایق کودک باشد.
۸- اسباب بازی بایستی انگیزه و محرک مناسب به همراه داشته باشید و بتواد کودک را جلب نماید.
به نظر شما بازی با کودک بر هوش او تاثیر دارد؟؟؟
حتی اگر نگوییم که بازی کردن با کودک باعث افزایش هوش و قدرت بادگیری اش می شود.به طور حتم در شکوفایی روابطش با والدین موثر است.در ماه های اول تولد,بازی ها بدون کلام هستند.مادر و پدر با حرکت های چهره و لبخند زدن و قلقک دادن فرزندش را به ذوق می آورد و نوزاد با حرکت دادن دست ها و پاها اشتیاقش را به ادامه بازی نشان میدهد.از ۸ ماهگی به بعد بازی ها به تدریج کلامی تر می شود.بازی هایی مثل دالی به کودک کمک می کند.با والدیت ارتباط کلامی برقرار کند و در عین حال بر ترس جدایی غالب شود.بازی روشی برای تقلید از بزرگتر ها هم هست.حدود ۲ سالگی ,کودک رفتار مادر و اطرافیانش را تقلید می کند و آرام آرم متوجه می شود.که موجودی مستقل از سایرین است.این شناخت میل او به انجام مستقل کارهایی مانند توالت رفتن,شستن دستها,لباس پوشیدن و غذا خوردن را افزایش می دهد.در این سن هنوز کودک نمی تواند واقعیت را از تخیل تشخیص دهد و بازی های نقش دار تاثیر زیادی در شکل گیری شخصیت او دارند
سلام پسرم ۱۰ سالشه من دوست دارم تو اوقات فراغتش شطرنج بازی کنه و به بازی شرنج علاقه مند بشه شنیدم که بازی شطرنج برا هوش بچه ها خوبه چیکار کنم که به بازی شطرنج علاقه پیدا کنه؟؟؟
اگر میخواهید شطرنج باز شود
بازی با بازی
برای این که کودک تان بازی شطرنج را یاد بگیرد بهتر است محیطی همراه با بازی برایش فراهم کنید
آسان بگیرید
برای آموختن همه فوت و فن ها ,عجله نکنید,از حرکات ساده شروع کنید تا مدتی سراغ حرکات پیچیده نروید.
زود شروع نکنید
درست است که برخی از بچه های ۳ تا ۴ ساله هم از پس یادگیری شطرنج برمی آیند اما کسانی که تجربه فعالت در این ورزش را دارند می گویند ۵ تا ۶ سالگی,بهترین سن برای آموزش شطرنج به بچه هاست
خسته اش نکنید
یادگرفتن شطرنج را به یک وظیفه تبدیل نکنید احساس خستگی کند.شما قبل از یاد دادن شطرنج ,می تواند درک او را نسبت به خانه ها بالاتر ببرد و دید شطرنجی فرزند شما را تقویت کند
با سلام
یه دختر ۸ ساله و پسر ۱۲ ساله دارم مشکلم اینه که نمیتونم برای اوقات فراغت آنها برنامه ریزی کنم؟؟؟به نظر شما چطور میتونم برنامه خوب و جامعه ای برای اوقات فراغتشان تنظیم کنم؟
اوقات فراغت زمانی است که کودک باید آزادانه به انجام فعالیت های مورد علاقه خود بپردازد.با در نظر گرفتن نکات زیر میتوانید برنامه ریزی صحیحی برای اوقات فراغت فرزندانتان داشته باشید:
* کودکان برای رشد خود به تحرک و بازی نیاز دارند.تحرک رمز سلامت کودکان است.بازی های پر تحرک سبب تخلیه هیجانی و در نتیجه آرامش کودکان می شود.
* جهت پر کردن اوقات فراقت بچه ها نباید آنها را با اصرار به کلاس فرستاد ، بلکه می توان از خودشان پرسید که چه چیزی خستگیشان را برطرف می کند و آنها را به سمت کارهای مورد علاقه شان سوق می دهد.
* اوقات فراقت به نظر بعضی از والدین و مسئولان چیزی زاید است.طبیعی است که اگر برای اوقات فراقت بچه ها هدف گزاری نشود ، به طور حتم این اوقات زاید به نظر می رسد و والدین روز شماری می کنند که تابستان هر چه زودتر بگذرد.
* یکی از روشهایی که می تواند اوقات فراغت افراد جامعه را زیر پوشش قرار داده و بسیار از ضعف ها و کمبود های جسمانی و روانی را رفع و درمان کند، ورزش و تفریحات سالم است.
* تربیت بدنی و ورزش گذشته از جبران ضعف ها و حفظ تندرستی افراد ، آنان را برای زندگی ، تلاش و اهداف مشترک آماده می سازد.این امر موجب هماهنگی حرکت مشارکت نموده و به پیشگیری و تنظیم اضطراب و افسردگی کمک می کند.
* پرداختن به فعالیت بدنی هدایت شده می تواند باعث پرورش سایر رفتارهای بهداشتی مثل پرهیز از سیگار ، مواد مخدر و رفتار های خشونت بار گردد و نیز کودکانی که فعالیت بدنی بیشتری دارند نتایج تحصیلی بالاتری نیز کسب کرده اند.
به منظور اثر بخش شدن ایام فراغت تابستان برای کودکان چه راهکار هایی را پیشنهاد می دهید؟؟
۱٫ قبل از هر چیز تلاشتان بر آن باشد که تابستان ایامی خوش و به یادماندنی برای فرزندانتان باشد.
۲٫ طوری برنامه ریزی کنید که حداقل یک یا دو سفر کوتاه مدت با کودکانتان داشته باشید.
۳٫ از فرزندانتان نظرخواهی کنید که درایام تابستان چه کلاسها و دوره های آموزشی را دوست دارد طی کند.
۴٫ سعی کنید شرکت و گذراندن کلاسها و دور های آموزشی تابستانه برای کودکانتان لذت بخش و همراه با اشتیاق باشد.به والدین توصیه می گردد هیچگاه نام دوره های تابستانه را کلاس نگذارید، بهتر است آنها را فعالتهای تابستانه یا اردوهای یادگیری و … بگذارید.
۵٫ توصیه می گردد هر فعالیت ورزشی را که فرزندتان دوست دارد ، انجامدهد.
۶٫اگر کودکانتان در ایام تابستان به یک فعالیت هنری و شغلی پرداخته است به منظور تقویت انگیزه و استمرار در فعالیت سعی کنید محصولات فعالیت او را بخرید و به افراد فامیل نزدیک هم توصیه کنید که این کار را بکنند.
۷٫ طوری محیط و موقعیت را برای کودکانتان آماده نمایید که کتابهایی را که برای آنها خریداری نموده اید و تا کنون موفق خواندن آنها نشده اند، تابستان بهترین زمان مطالعه اینگونه کتابها می باشد.
۸٫ اولیاء این مسئله را مد نظر بگیرند به فرزندان بیاموزند به جای اینکه وقت خود را به تماشای زیاد رایانه و تلویزیون بگذرانند که م ضرر جسمی دارد و هم ضرر روحی، در انجام کارهای منزل و بیرون از آن مشارکت داشته باشند که می تواند حس مسئولیت پذیری را در آنها تقویت کند.
در تنظیم اوقات فراغت کودکان به چه نکاتی باید توجه کرد؟
توجه به علاقه کودک
در تنظیم برنامه های اوقات فراغت، علایق کودک را مد نظر قرار دهید.همچنین از او بپرسید دوست دارد در انتهای این تابستان به چه اهدافی دست یافته باشد.
ورزش را فراموش نکنید
یکی از مهمترین بخش های هر برنامه اوقات فراغت خصوصا برای کودکان ، پرداختن به فعالیت های جسمی به ویژه ورزش کردن است.کودکان برای بهبود فرآیند تحول روان شناختی و جسمانی خود به تحرک و فعالیت نیاز دارند.
زمانی برای با هم بودن
همواره نیازی نیست که برای نشاط و تحرک در کودک هزینه ای اختصاص دهید گاهی بردن کودک به نزدیک ترین فضای سبز نیز می تواند فرصتی نشاط آور و لذت بخش را برای کودک فراهم سازد.
ثبت نام در کلاس های بی شمار ممنوع
موضوع های متنوعی را در برنامه کودک قرار دهید ، نه آنکه او را خسته کنید و به کلاس های بی شمار بفرستید بلکه جنبه های مختلف تحول روان شناختی و جسمانی کودک را در نظر بگیرید.
تقویت فرهنگ کتابخوانی
خواندن کتاب، مجله و روزنامه را به عادتی برای کودک تبدیل کنید.با او به خرید بروید و با مشارکت یکدیگر کتاب های مورد علاقه اش را تهیه یا او را در یک کتابخانه عضو کنید.مطالعه در حوزه های مختلف می تواند برای کودک فواید آموزش بسیاری را فراهم آورد.
غنی سازی اوقات فراغت در منزل
یکی از مهم ترین مسائلی که باید در نظر داشته باشید انجام فعالیت هایی در جمع خانوادگی است.بنابراین کمک کردن در آشپزی ، انجام بازی های خانوادگی یا تماشای یک برنامه تلویزیونی به طور دسته جمعی را فراموش نکنید.
تعامل با همسالان
تعامل کودک با همسالان را نیز می توان از طریق شرکت در بازی ها یا ورزش های گروهی و یا احیانا شرکت در اردوهای مخصوص مدرسه در فصل تابستان امکان پذیر ساخت.
از اعمال تغییرات کلی بپرهیزید
استراحت به موقع و کافی را برای کودک لحاظ کنید.تغییر برنامه خواب و بیداری نسبت به روزهای مدرسه مشکل ساز نیست اما تغییر کلی در روند زمان خوابیدن و بیدار کودک برای او صدمات جدی در پی دارد.